Ogrody wertykalne nazywane są także zielonymi ścianami, stanowiąc nowoczesne i niewątpliwie innowacyjne rozwiązanie architektoniczne, które łączy estetykę i design z ekologią. Stanowią one w szczególności odpowiedź na rosnącą potrzebę zazieleniania przestrzeni miejskich przy jednoczesnym efektywnym wykorzystaniu ograniczonych powierzchni. Aby zielone ściany były estetyczne i funkcjonalne, kluczowa jest ich właściwa pielęgnacja, a w szczególności – optymalne nawadnianie ogrodu wertykalnego. Zatem co to są zielone ściany, jak zaprojektować dla nich system nawadniania aby działał niezawodnie i efektywnie, a także jakie profesjonalne rozwiązania są dostępne na rynku – wyjaśniamy.

Czym są ogrody wertykalne?

Ogrody wertykalne to pionowe konstrukcje pokryte roślinami, które mogą być instalowane zarówno na zewnątrz, jak i wewnątrz budynków. Zazwyczaj na taki system składa się kilka elementów, a wśród nich konstrukcja nośna w postaci ramy utrzymującej całą instalację, podkład podtrzymujący rośliny, wykonany z materiału przepuszczającego wodę bądź też w formie paneli hydroponicznych oraz ogród wertykalny nawadnianie, dzięki któremu rośliny otrzymują odpowiednią ilość wody i składników odżywczych. 

Taka konstrukcja powoduje, że pionowe ogrody mogą mieć wiele zastosowań. Z jednej strony stanowią z pewnością rozwiązanie praktyczne, wspomagające m.in. izolację termiczną oraz akustyczną budynków i pomieszczeń. Nie można im jednak również odmówić estetyki – poprawiają wygląd przestrzeni mieszkalnych, biurowych czy miejskich. Pełnią także istotną rolę na rzecz środowiska naturalnego, ponieważ redukują zanieczyszczenie powietrza i tworzą zdrowy mikroklimat. 

Jak nawadniać ogrody wertykalne?

Podobnie, jak w przypadku ogrodów tradycyjnych, tak i w przypadku tych wertykalnych nawadnianie jest niezwykle istotnym aspektem w ich pielęgnacji. System nawadniania musi być precyzyjny i dobrze dostosowany do potrzeb poszczególnych gatunków roślin oraz warunków środowiskowych, zatem warto dobrze przemyśleć jego konstrukcję oraz skorzystać z usług firmy wyspecjalizowanej w projektowaniu i montażu systemów nawadniających dla ścian zielonych.

Jest tu sporo możliwości, aby stworzyć ogród wertykalny z systemem nawadniania, dlatego trzeba zacząć od określenia potrzeb ogrodu oraz dostosować system do specyfiki konkretnego projektu. W przypadku zielonych ścian zastosowanie znajdzie nawadnianie kropelkowe wykorzystujące bądź linie kroplujące, bądź kroplowniki, które rozmieszcza się równomiernie w strukturze ogrodu, dostarczając wodę bezpośrednio do korzeni roślin. Największe zalety tego rozwiązania to precyzyjne dawkowanie wody oraz niewielkie straty wody w wyniku jej parowania. Konieczne jest jednak regularne czyszczenie kroplowników, przeciwdziałając ich zatykaniu się. Kolejna możliwość to systemy irygacyjne wykorzystujące mikrozraszacze, które rozpylają wodę na całą powierzchnię ściany, nawilżając rośliny i podłoże w sposób równomierny, dodatkowo zwiększając wilgotność powietrza w obrębie ogrodu, co sprzyja roślinom. Taki sposób podlewania bardzo dobrze sprawdza się w systemach hydroponicznych. Należy mieć jednak na uwadze, że w porównaniu do systemu kroplującego, to rozwiązanie wymaga większego zużycia wody. Ciekawym rozwiązaniem są też systemy hydroponiczne. W ich przypadku rośliny rosną w specjalnych płytach bądź matach zamiast w glebie, a woda z pożywką jest dostarczana do nich za pomocą pomp i kanałów. Taki system umożliwia niezwykle efektywne wykorzystanie wody i składników odżywczych, a do tego poprzez brak gleby w ogrodzie, eliminowane są różnego typu problemy, jak np. choroby korzeni. Jednak w przypadku takich rozwiązań trzeba się liczyć z początkowym wyższym kosztem instalacji, jak również większymi wymaganiami jeśli chodzi o konserwację systemu.   

Jakie są kluczowe elementy systemu nawadniania wertykalnego ogrodu?

Ogród wertykalny system nawadniania dla skutecznego działania musi zostać wyposażony w określone elementy, a wśród nich przede wszystkim w źródło wody – np. sieć wodociągowa czy zbiorniki deszczowe. Niezbędna jest także odpowiednia filtracja za pomocą zapobiegających osadzaniu się kamienia i zanieczyszczeń filtrów. Do tego aby system mógł działać sprawnie i bezobsługowo, montowane są sterowniki z czujnikami wilgotności gleby i powietrza, mające za zadanie kontrolowanie pracy systemu i jej dostosowywanie do panujących warunków. I jeszcze jedna kwestia, a mianowicie drenaż czyli odpływ nadmiaru wody, zapobiegający przelaniu roślin i utrzymywaniu się nadmiernej wilgoci w strukturze ściany. 

Biorąc pod uwagę wszystkie wytyczne należy jeszcze pamiętać, że aby system nawadniania działał sprawnie miał długą żywotność, to konieczna jest jego regularna konserwacja, polegająca w szczególności na sprawdzaniu szczelności i drożności systemu, zapobiegając w ten sposób ewentualnym przeciekom i zatykaniu się kroplowników, kontroli wilgotności podłoża, dzięki której możliwe jest dostosowanie częstotliwości i intensywności nawadniania, a także usuwanie zanieczyszczeń i osadów z filtrów i dysz, aby praca całego systemu odbywała się bez zakłóceń.  

Dlaczego nawadnianie ogrodów wertykalnych jest tak ważne?

Zielone ściany posiadają bardzo specyficzne warunki środowiskowe, a w szczególności ograniczoną ilość podłoża, co powoduje, że rośliny mają mniej przestrzeni na korzenie, a poprzez specyficzną konstrukcję także utrudniony dostęp do naturalnych zasobów wody. Do tego ściany wertykalne są bardziej podatne na działanie ekstremalnych warunków pogodowych, często znajdując się w miejscach narażonych na wpływ wiatru, słońca lub zmiennej temperatury. Poza tym, duże zagęszczenie roślin w ramach takiej zielonej ściany wymaga precyzyjnego zarządzania wodą i składnikami odżywczymi, zatem odpowiednio zaprojektowany i zbudowany system nawadniania umożliwia utrzymanie zdrowego wzrostu roślin, optymalne wykorzystanie wody, co jest szczególnie istotne w kontekście ekologii, a także redukcję do minimum ryzyka przesuszenia lub przelania roślin. 

Nawadnianie ogrodów wertykalnych jest z pewnością jednym z najważniejszych elementów ich funkcjonowania, zatem wybór optymalnego i efektywnego systemu, który będzie uwzględniał lokalizację, rodzaj roślin, jak również konstrukcję ściany, umożliwi efektywne gospodarowanie wodą i zapewni zdrowy wzrost roślin. Precyzyjnie zaprojektowany system nawadniania ogrodu wertykalnego, regularna konserwacja i optymalne dostosowanie do potrzeb ściany zielonej sprawiają, że ogród taki jest trwałym i pięknym elementem przestrzeni.